عنوان فارسی مطالعه:

ارزیابی کارایی سیستم سلامت ایران در حرکت به سمت پوشش همگانی سلامت: یک تحلیل مقایسه‌ای داده‌های پانل

عنوان انگلیسی مطالعه:

Assessing the efficiency of Iran health system in making progress towards universal health coverage: a comparative panel data analysis

چکیده مطالعه:

مقدمه:

سیستم سلامت ایران با پشتوانه چندین دهه اصلاحات مستمر، به سوی دستیابی به پوشش همگانی سلامت (UHC) حرکت کرده است. بهبود کارایی به عنوان یک هدف سیاستی میان‌مدت برای UHC بسیار مهم است. این مقاله با هدف اندازه‌گیری تغییرات کارایی و بهره‌وری کل سیستم سلامت ایران در جهت پیشرفت به سوی UHC در سال‌های 2010 تا 2015، در مقایسه با 36 کشور دیگر با درآمد متوسط رو به بالا، انجام شده است.

روش مطالعه:

ما از داده‌های پانل برای اندازه‌گیری تغییرات کارایی فنی (TE) و بهره‌وری کل عوامل تولید (TFP) از طریق تحلیل پوششی داده‌های گسترده (EDEA) و شاخص بهره‌وری مالم‌کوئیست استفاده کردیم. هزینه سلامت دولتی به ازای هر نفر (دلار بین‌المللی) به عنوان متغیر ورودی انتخاب شد. شاخص‌های پوشش خدمات مربوط به واکسن‌های دیفتری، کزاز و سیاه‌سرفه؛ برنامه‌ریزی خانواده؛ درمان ضد ویروسی HIV؛ حضور افراد ماهر در زمان تولد؛ موفقیت درمان سل و هزینه سلامت دولتی به عنوان درصدی از کل هزینه سلامت به عنوان متغیرهای خروجی در نظر گرفته شدند. داده‌های هر شاخص از مخزن داده‌های رصدخانه سلامت جهانی و پایگاه داده شاخص توسعه جهانی برای 6 سال (2010-2015) گرفته شد.

یافته‌ها:

نمرات کارایی فنی سیستم سلامت ایران در سال‌های 2010 تا 2015 به ترتیب 0.75، 0.77، 0.74، 0.74، 0.97 و 0.84 بود. بهره‌وری کل عوامل تولید در سال‌های 2011 (1.02)، 2013 (1.01) و 2014 (1.30) بهبود یافت. به طور کلی، کارایی و بهره‌وری کل در سال 2014 افزایش یافت. تغییرات در هزینه سلامت عمومی به ازای هر نفر و درصد هزینه سلامت دولتی از کل هزینه سلامت باعث افزایش کارایی شد.

نتیجه‌گیری:

نیاز به بهبود کارایی در سیستم‌های سلامت برای دستیابی به پوشش همگانی سلامت در حال افزایش است. در حالی که مجموعه‌ای از شاخص‌های تعریف شده یا روش‌های دقیقی برای اندازه‌گیری کارایی سیستم سلامت وجود ندارد، EDEA به ما کمک کرد تا تصویر بهتری از کارایی سیستم سلامت ایران به دست آوریم. یافته‌های ما نیاز ضروری به مداخلات هدفمند و پایدار، از جمله تخصیص سهم کافی از بودجه عمومی به بخش سلامت را برجسته می‌کند تا در نهایت عملکرد آینده سیستم سلامت ایران بهبود یابد. چنین مداخلات هدفمندی ممکن است برای کشورهایی با شرایط مشابه نیز مفید باشد تا حرکت آن‌ها به سوی بهبود کارایی تسریع شود و در نتیجه منابع بیشتری برای دستیابی به پوشش همگانی سلامت فراهم آید.